อาการชาปลายมือปลายเท้า

อาการชาปลายมือปลายเท้า

หรือปลายประสาทอักเสบ(polyneuropathy) หมายถึง

ความผิดปกติของปลายประสาทเส้น มีผลทำให้บริเวณปลายมือและปลายเท้ามีความผิดปกติของการรับความรู้สึก เช่น ชา รู้สึกด้านๆ รู้สึกยุบยิบ หรือแสบร้อน และหากมีอาการมากขึ้นสามารถทำให้มีอาการอ่อนแรงร่วมด้วยได้

กลไกการเกิดปลายประสาทอักเสบ

พบว่ามีปัจจัยหลายอย่างที่สามารถทำให้เกิดความผิดปกติของปลายประสาท ได้แก่ โดนทำลายจากสารพิษหรือของเสียที่คั่ง กระบวนการอักเสบ การติดเชื้อ การขาดเลือด ซึ่งอาจเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกันได้

สาเหตุการเกิดปลายประสาทอักเสบ

  • เบาหวานเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด

  • โรคทางกายอื่นๆ เช่น โรคไต ไทรอยด์ต่ำ การเจ็บป่วยที่รุนแรง(Critical illness poly neuropathy)

  • การขาดวิตามิน กลุ่มวิตามินบี โฟเลท

  • การอักเสบของเส้นประสาท ซึ่งมักเกิดจากภูมิคุ้มกันของร่างกายถูกกระตุ้นมาทำลายเส้นประสาทหลังจากมีการติดเชื้อทางระบบทางเดินหายใจหรือลำไส้นำมาก่อน

  • สารพิษ  เช่นแอลกอฮอล์สารโลหะหนัก

  • ยาเช่นยาเคมีบำบัด ยาฆ่าเชื้อ (Fluoroqinilones, metronidazole, idoniazid, nitrofurantoin, diadanosine, stavudine) และยากลุ่มอื่นๆอีกมากมาย

  • โรคทางพันธุกรรม ซึ่งพบได้น้อยเช่นCharcot-Marie-Tooth disease, Krabbe disease, mitochondrial disoerder เป็นต้น

  • สิ่งแวดล้อมได้แก่ การสั่นสะเทือน(vibration iduced nerve damage) การโดนความเย็นนานๆ การขาดออกซิเจน(hypoxemia)

  • เกิดขึ้นเองโดยไม่พบสาเหตุโดยมักพบในผู้สูงอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไปและมีอาการค่อยเป็นค่อยไปมากกว่าเดือนถึงสี่ปี

ข้อบ่งชี้ของผู้ป่วยปลายประสาทอักเสบที่ควรรีบหาสาเหตุ

  • เป็น2ข้างไม่เท่ากัน (asymmetry)
  • อ่อนแรงเด่น
  • อาการเป็นมากขึ้นอย่างรวดเร็ว
  • มีอาการเซร่วมด้วย

การรักษา

  • รักษาโรคที่เป็นต้นเหตุ
  • ยาควบคุมอาการปวดจากเส้นประสาท , ยาบำรุงปลายประสาท เช่น วิตามินบี
  • กายภาพบำบัด เช่น การกระตุ้นคลื่นแม่เหล็ก (PMS) ซึ่งเป็นนวัตกรรมใหม่ในการรักษาเรื่องชา